Ο δείκτης προσδοκώμενη διάρκεια εργασιακού βίου, που δημοσιεύεται από τη Eurostat, μετρά τον αναμενόμενο αριθμό ετών που ένα άτομο, από τη στιγμή που θα φτάσει στην ηλικία των 15 ετών, θα παραμείνει στην αγορά εργασίας ως εργαζόμενο ή άνεργο, λαμβάνοντας υπόψη τόσο τη διάρκεια ζωής όσο και τον ρυθμό συμμετοχής στην εργασιακή δραστηριότητα.
Το 2024, η αναμενόμενη διάρκεια του εργασιακού βίου στην Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν 37,2 χρόνια [1]. Πρόκειται για μια αύξηση κατά 2,3 έτη σε σύγκριση με το 2015 και 4,3 σε σχέση με το 2005, όταν ο μέσος όρος ήταν 34,9 και 32,9 χρόνια αντίστοιχα, κάτι που υποδηλώνει τη σταθερά ανοδική πορεία του δείκτη – λογικό, αφού και το προσδόκιμο ζωής στην ΕΕ βαίνει διαρκώς αυξανόμενο. Αξίζει να σημειωθεί πως μόνο μία φορά έχει εμφανίσει υποχώρηση ο δείκτης από το 2002 που έχουμε δεδομένα, το 2020, λόγω της πανδημίας COVID-19.
Η Ελλάδα, με 34,8 έτη βρίσκεται κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο, στα χαμηλότερα επίπεδα στην ΕΕ. Το φύλο στην χώρα μας παίζει καθοριστικό ρόλο, αφού το χάσμα ανδρών-γυναικών είναι 7,1 χρόνια (38,2 χρόνια για τους άνδρες και 31,1 χρόνια για τις γυναίκες), πολύ μεγαλύτερο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (4,2). Αυτό δείχνει ότι οι γυναίκες στην Ελλάδα συμμετέχουν σημαντικά λιγότερο στην αγορά εργασίας, κυρίως λόγω περιορισμένων ευκαιριών μερικής απασχόλησης, ελλείψεων σε υποστηρικτικές δομές (π.χ. παιδικοί σταθμοί) και κοινωνικών στερεοτύπων γύρω από τους ρόλους φύλου.
Η χαμηλότερη συνολική διάρκεια εργασιακού βίου συνεπάγεται μικρότερη συνολική παραγωγικότητα και περιορισμένη φορολογική βάση, ενώ ασκεί μεγαλύτερη πίεση στο ασφαλιστικό σύστημα, καθώς λιγότερα χρόνια εισφορών καλούνται να χρηματοδοτήσουν περισσότερα χρόνια συντάξεων λόγω του υψηλού προσδόκιμου ζωής. Η Ελλάδα έχει να διανύσει ακόμη πολύ δρόμο για να φτάσει τον μέσο όρο της ΕΕ, ιδιαίτερα όσον αφορά τη συμμετοχή των γυναικών. Η αύξηση της διάρκειας του εργασιακού βίου δεν σημαίνει μόνο περισσότερα χρόνια δουλειάς, αλλά καλύτερη αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού, βιώσιμο ασφαλιστικό και υψηλότερη συνολική ανάπτυξη.
[1] Eurostat. (2025, June). Duration of working life – statistics. Statistics Explained. Retrieved from: https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Duration_of_working_life_-_statistics
