Για τους περισσότερους πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης οι – καλοκαιρινές συνήθως – διακοπές θεωρούνται κάτι το αυτονόητο, μια ανάσα ξεκούρασης και ευκαιρία για ποιοτικό χρόνο με οικογένεια και φίλους. Ωστόσο, σχετικές ετήσιες έρευνες που διεξάγονται από τη Eurostat δείχνουν ότι για ένα σημαντικό κομμάτι του ευρωπαϊκού πληθυσμού οι ολιγοήμερες διακοπές δεν είναι καθόλου δεδομένες. Σύμφωνα με την πιο πρόσφατή έρευνα της Ευρωπαϊκής αρχής για το 2024 [1], το 27% των Ευρωπαίων δήλωσε ότι δεν μπορεί να αντέξει οικονομικά μια εβδομάδα διακοπών μακριά από το σπίτι – ποσοστό πάντως αρκετά μειωμένο σε σχέση με μια 10ετία πριν, που ξεπερνούσε το 35%. Η γενική εικόνα για την Ένωση, λοιπόν, είναι βελτιωτική, καθώς ολοένα και περισσότεροι πολίτες της καλύπτουν μια – ομολογουμένως – πολύ «ανθρώπινη» ανάγκη.
Σε καλύτερη μοίρα, όπως είναι αναμενόμενο, βρίσκονται οι χώρες της Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης όπως το Λουξεμβούργο (8,9%) και η Σουηδία (11,6%), όπου μόνο 1 στους 10 πολίτες αντιμετωπίζει συναφή οικονομικό περιορισμό. Στον αντίποδα, τα υψηλότερα ποσοστά καταγράφονται στη Ρουμανία (58,6%) και την Ελλάδα (46%), υπογραμμίζοντας τις ανισότητες στην οικονομική δυνατότητα των Ευρωπαίων να απολαύσουν έστω μια εβδομάδα ξεκούρασης μακριά από το σπίτι.
Η εικόνα για τη χώρα μας είναι ιδιαιτέρως ανησυχητική, καθώς σχεδόν οι μισοί Έλληνες αδυνατούν να καλύψουν το κόστος των διακοπών, δημιουργώντας ένα προφανές παράδοξο: η Ελλάδα αποτελεί κορυφαίο τουριστικό προορισμό, με τον τουρισμό να είναι ένας από τους βασικούς πυλώνες της ελληνικής οικονομίας, αλλά οι ίδιοι οι πολίτες της χώρας μένουν σε μεγάλο βαθμό αποκλεισμένοι από τις εμπειρίες που προσφέρει. Οι λόγοι πίσω από αυτή την κατάσταση συνδέονται τόσο με τα εισοδηματικά επίπεδα, που δεν επαρκούν για να καλύψουν τα αυξημένα κόστη των εγχώριων καλοκαιρινών προορισμών, όσο και με το συνολικό κόστος ζωής που βαίνει αυξανόμενο, ενώ η κοινωνική ανισότητα εντείνει το φαινόμενο, καθιστώντας τις διακοπές για πολλούς συμπολίτες μας περισσότερο πολυτέλεια παρά αυτονόητο δικαίωμα.
Το ερώτημα, πλέον, είναι αν και πώς η Ελλάδα θα μπορέσει να αξιοποιεί τον τουρισμό ως εξαγωγικό προϊόν, με τρόπο που να μην αποκόπτει την πρόσβαση σε αυτόν από τους ίδιους τους πολίτες της.
[1] Eurostat. Inability to afford paying for one week annual holiday away from home. European Commission. Retrieved August 28, 2025, from: https://ec.europa.eu
